Wersje językowe
Kategorie wpisów
Bestsellery
Bio Kaszka Owsiana
Bio Kaszka Owsiana

16,18 zł

szt.
Batonik Truskawka
Batonik Truskawka

3,99 zł

szt.
Bio Kaszka Jaglano-Orkiszowa z Wanilią Burbońską
Bio Kaszka Jaglano-Orkiszowa z Wanilią Burbońską

15,23 zł

Cena regularna: 19,04 zł

Najniższa cena: 19,04 zł
szt.
Bio Kaszka Jaglana
Bio Kaszka Jaglana

16,18 zł

szt.
Batonik Czarna Porzeczka
Batonik Czarna Porzeczka

3,99 zł

szt.
Bio Kaszka 5 Zbóż
Bio Kaszka 5 Zbóż

12,94 zł

Cena regularna: 16,18 zł

Najniższa cena: 16,18 zł
szt.
Bio Owocowe Różdżki Smaku
Bio Owocowe Różdżki Smaku

19,04 zł

szt.
Bio Kaszka z Samopszy
Bio Kaszka z Samopszy

13,70 zł

Cena regularna: 17,13 zł

Najniższa cena: 17,13 zł
szt.
Bio Manna Dawnych Zbóż
Bio Manna Dawnych Zbóż

17,13 zł

szt.
Batonik Kakao
Batonik Kakao

4,99 zł

szt.
Szukaj po słowie kluczowym
Marnowanie żywności - jak nie marnować jedzenia? 0
Marnowanie żywności - jak nie marnować jedzenia?

Marnowanie żywności - jak nie marnować jedzenia?

Marnowanie żywności to nie tylko strata finansowa, ale też realne obciążenie dla środowiska, nie mówiąc o aspekcie etycznym – w czasie kiedy my wyrzucamy jedzenie do śmieci, nawet 811 mln ludzi na świecie głoduje. W brew powszechnej opinii problem niedożywienia nie dotyczy tylko krajów rozwijających się, ale dotyka także Europy, w tym Polski. Ocenia się, że w naszym kraju ponad 1,6 mln osób żyje w skrajnym ubóstwie, często doświadczając głodu. Aby nie marnować jedzenia, należy zastanowić się jak przeciwdziałać przyczynom tego problemu, o czym przeczytacie poniżej w tym artykule.

Marnowanie żywności w Polsce i na świecie  

Według Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Wyżywienia i Rolnictwa (FAO) na świecie, co roku marnowana jest około jedna trzecia wyprodukowanej żywności. Szacunki podają, że jest to około 1 mld 300 mln ton żywności! Marnowanie jedzenia w Polsce to również dość powszechny problem. Najwyższa Izba Kontroli (NIK) podaje, że co roku marnuje się u nas około 5 mln ton żywności, z czego za 60% odpowiadają straty na poziomie gospodarstw domowych. Oznacza to, że żywność nie marnuje się tak często w przetwórstwie, produkcji, handlu czy gastronomii jak w naszych własnych domach! Kupujemy artykuły spożywcze i… wyrzucamy je do kosza. Federacja Polskich Banków Żywności szacuje, że przeciętna czteroosobowa rodzina co roku wyrzuca w ten sposób około 2600 zł.

Marnowanie żywności - jakie są przyczyny wyrzucania jedzenia?

Najczęściej wyrzucamy jedzenie, bo żywność się zepsuła (65%), przeoczyliśmy datę ważności (42%) lub przeszacowaliśmy swoje możliwości i kupiliśmy lub ugotowaliśmy za dużo jedzenia. Według raportu NIK często wyrzucana jest żywność, która wydaje się przeterminowana, ponieważ nie każdy zna różnicę między określeniami „najlepiej spożyć przed” i „należy spożyć do”. W przypadku pierwszego określenia przekroczenie podanej daty nie jest tożsame z tym, że produkt nie nadaje się do spożycia, a jedynie, że do podanej daty producent gwarantuje najwyższą jakość żywności. Po upływie wskazanej daty żywność może stracić nieco walorów organoleptycznych (smakowych, wyglądu) lub odżywczych, ale wciąż nadawać się do spożycia. Do grupy produktów oznaczanych właśnie w ten sposób należą m.in. produkty sypkie, w tym kasze. Co ciekawe, część żywności marnuje się w naszych domach ze względu na zbyt duże opakowania (których nie jesteśmy w stanie przejeść po otwarciu) oraz niewłaściwe przechowywanie, a 10% zmarnowanej w naszych domach żywności ląduje w koszu bo… brakuje nam pomysłu na jej wykorzystanie!

Jak ograniczyć marnowanie żywności – co można zrobić, aby wyrzucać mniej jedzenia?

Aby ograniczyć marnowanie żywności, należy postarać się zaradzić przyczynom problemu. Zasada, która może ograniczyć marnowanie jedzenia to np. FIFO – czyli „first in, first out”. Polega ona na tym, że to co było pierwsze wstawione do lodówki, również jako pierwsze powinno z niej wyjść i zostać zjedzone. Zgodnie z FIFO należy wstawiać zakupione produkty z dłuższą datą za produktami, które mają krótszą datę i już znajdują się w lodówce. Zamiast dostawiać kolejne produkty na najbliższą krawędź półki, spychając tym samym już obecne na tył i skazując na zapomnienie – postaw nowo zakupione produkty z tyłu. Tylko ok 31% Polaków regularnie układa produkty w lodówce i kuchennych szafkach zgodnie z ich datami ważności, czyli najbliżej drzwi ustawiając produkty z najkrótszą datą. Zmieńmy to!

Ogranicz marnowanie jedzenia przygotowując listę zakupów

Lista zakupów pozwoli Ci ograniczyć przypadkowe zakupy lub kupowanie produktów pod wpływem chwili. Dzięki liście nie zapomnisz o produktach, które są naprawdę potrzebne, a często zapomniane w ferworze zakupów. Pamiętaj, że możesz tworzyć listy zakupów w aplikacji, którą dzielisz z innymi domownikami, dzięki czemu unikniesz podwójnego zakupu i na bieżąco będziecie panować nad domowymi zakupami. Szacuje się, że tworząc listy zakupów ograniczamy marnowanie żywności o około 20% na osobę.

Planuj posiłki z głową

Tworząc listę zakupów przydaje się również oparcie jej o zaplanowany jadłospis – nie musisz wyliczać każdemu domownikowi dokładnych ilości porcji czy makroskładników – nie o to chodzi! Zaplanuj jednak konkretne potrawy na główne posiłki jedzone przez domowników. Pomoże to nie tylko ograniczyć niepotrzebne zakupy, ale może pomóc zdrowiej się odżywiać – dopiero po spisaniu własnych posiłków widzimy nad czym możemy pracować, jak zadbać o różnorodność diety, a także czego w diecie mamy za mało lub za dużo. Spróbuj, a sam(a) się przekonasz! Zachęcam także do planowania tygodniowego jadłospisu wraz z dziećmi, dzięki czemu nie tylko uczysz ich dobrych nawyków, zachęcasz do poznawania produktów i potraw, ale także angażujesz w proces decyzji o tym, co będzie jadło. Może to zwiększyć szanse na to, że ugotowana potrawa rzeczywiście będzie zjedzona – a to sukces, którego żadnemu rodzicowi nie trzeba tłumaczyć ;). Możecie wprowadzić dni tematyczne, np. poniedziałek: dzień makaronu (pełnoziarnistego), wtorek: dzień zielonych warzyw, środa: dzień bez mięsa, czwartek: kuchnie świata, piątek: dzień pirata (ryba), sobota: dzień domowego fast fooda, niedziela: dzień piekarnika (pieczenie) itp.

Ogranicz porcje posiłków

Z raportu NIK wynika, że często przeszacowujemy nasze możliwości i przygotowujemy za duże porcje posiłków, których nie przejadamy. Zastanów się, jak często Ci się to zdarza i jakich potraw najczęściej to dotyczy. Może gotowanego makaronu? A może kanapek, które przygotowujesz będąc bardzo głodna(y) po powrocie z pracy? Postaraj się mierzyć realne siły na zamiary i starać się nie robić zakupów, nie gotować i nie decydować o wielkości porcji będąc głodnym.

Przechowuj żywność w odpowiednich warunkach

Dużo jedzenia marnuje się z powodu przechowywania w niewłaściwych warunkach. Sprawdź, czy Twoja lodówka utrzymuje prawidłową temperaturę. Wykorzystuj opakowania próżniowe do przechowywania żywności. Produkty opakowywane w papier, jak sery czy wędliny również możesz przekładać do plastikowych pojemników. Zieleninę owiń w wilgotny papier i nie przechowuj jej długo w plastikowych, zamkniętych opakowaniach. Pamiętaj także o mrożeniu! To świetna i prosta metoda przedłużania zdatności do spożycia. Zamrażać możesz zarówno produkty podstawowe jak rybę (jeśli np. w opakowaniu były dwie, a chcesz upiec tylko jedną) czy pieczywo, ale także gotowe potrawy, np. zupy, puree warzywne albo domowe pierogi. Pamiętaj jednak, że raz rozmrożona żywność nie powinna być zamrażana ponownie, zwłaszcza jeśli nie została poddana dalszej obróbce.

Kreatywnie wykorzystuj resztki

Staraj się kreatywnie wykorzystywać resztki produktów pozostałe z przygotowywania innych posiłków i przekształcaj jedne potrawy w inne. Mogą Ci w tym pomóc przepisy znalezione w internecie! Kanapkowa pasta z fasoli może stać się wykończeniem tortilli następnego dnia. Warzywa z zupy świetnie sprawdzą się w mielonej postaci jako element pasztetu lub kotlecików z soczewicy. Jogurt naturalny możesz dodać do kaszki lub zrobić z niego sos koperkowo-czosnkowy. Zostały Ci 2 marchewki? Zetrzyj je na tarce i dodaj do ciasta na gofry. Nie mówiąc już nawet o brązowo-skórych bananach… są najpyszniejsze jako dodatek do kaszki, placuszków, gofrów czy chleba bananowego.

Food sharing: aplikacje, jadłodzielnie i banki żywności

Jeśli widzisz, że jakieś produkty czy potrawy zostały w większej ilości i wiesz, że w Twoim domu czeka je już tylko śmietnik, bo po prostu nie dacie rady ich przejeść… podziel się nimi poza domem! Zacznij od najbliższego środowiska – praca, sąsiedzi. Zapytaj, czy komuś by się nie przydały. Możesz też oddać je do zorganizowanych punktów, takich jak „jadłodzielnie”. Są to punkty, których ideą jest dzielenie się zdatnymi do spożycia produktami. Każdy może zostawić w specjalnie do tego przeznaczonej lodówce lub regałach produkty spożywcze, których sam już nie potrzebuje. Oczywiście może również wziąć stamtąd coś innego, co mu się przyda. Idea i ruch tzw. Food shering’u, czyli wymiany żywności pochodzi z Niemiec, gdzie w grudniu 2012 roku powstała pierwsza internetowa domena „foodsharing.de”, która miała umożliwiać wymianę żywności zdatnej do spożycia między użytkownikami serwera. Obecnie ruch coraz lepiej działa w Polsce. Punkty Food Share’ingowe możecie znaleźć na stronie organizacji, są one zlokalizowane m.in. na terenach uczelni wyższych i instytucji użyteczności publicznej. Takie proste działania lokalne mogą doprowadzić nie tylko do ograniczenia marnotrawstwa żywności, ale również do niesienia pomocy żywieniowej tym, którzy tego potrzebują. Ważne jest to, że organizacja ta nie jest ruchem „freegańskim”, więc produkty i potrawy, które dostarczamy do jadłodzielni powinny być świeże i zdatne do spożycia. Ponadto warto uczestniczyć także w akcjach i zbiórkach żywności organizowanych regularnie przez Banki Żywności. W Polsce działa 31 placówek Banków Żywności, które codziennie odbierają z supermarketów i od producentów niesprzedane, dobre jakościowo produkty spożywcze, które przekazywane są m.in. do wspomnianych wcześniej jadłodajni, ale także Domów Pomocy Społecznej, noclegowni, hospicjów, domów dziecka, ośrodków wsparcia dla samotnych matek czy świetlic środowiskowych. HELPA również wielokrotnie przekazywała nadwyżki produkcji właśnie do Banków Żywności, aby przeciwdziałać marnowaniu żywności.

Podsumowanie

Warto wprowadzać zasady, które pomogą ograniczyć marnowanie jedzenia na co dzień. Jeśli w szafce macie kaszki HELPY i nie macie pomysłu na ich wykorzystanie, sprawdźcie przepisy "Zero warte w kuchni – sprawdź, jak to zrobić"!

Bibliografia:

  1. Raport Federacji Polskich Banków Żywności, 2020: link https://bankizywnosci.pl/wp-content/uploads/2020/10/Raport_NieMarnujJedzenia_2020.pdf

  2. NIK o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności: https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/przepisy-do-poprawki-wciaz-za-duzo-zywnosci-trafia-do-smieci.html

  3. Drozłowska, 2018: PROBLEMATYKA MARNOWANIA ŻYWNOŚCI W POLSCE- PRZEGLĄD INICJATYW POZARZADOWYCH I SPOŁECZNYCH, link: https://www.researchgate.net/profile/Emilia-Drozlowska/publication/323685850_Problematyka_marnowania_zywnosci_w_Polsce-_przeglad_inicjatyw_pozarzadowych_i_spolecznych/links/5fa9bf94458515157bf77cf3/Problematyka-marnowania-zywnosci-w-Polsce-przeglad-inicjatyw-pozarzadowych-i-spolecznych.pdf

  4. Materiały Kampanii NiemarnuJEMY, Aldi Zero Waste: Marnowanie żywności – jaka jest skala problemu i jak z nim walczyć? Link: https://www.aldi.pl/zero-waste/marnowanie-zywnosci.html

  5. Bednarczuk i wsp., 2019: Marnotrastwo Żywności w Polsce, https://ageconsearch.umn.edu/record/300085/

 

Komentarze do wpisu (0)

do góry
Sklep jest w trybie podglądu
Pokaż pełną wersję strony
Sklep internetowy Shoper Premium