Kasza gryczana - właściwości i wartości odżywcze
W kuchni polskiej obecna jest od lat. I choć traktuje się ją głównie jako element dań tradycyjnych, to pojawia się coraz więcej przepisów na nowoczesne, gotowane z tym produktem w roli głównej. Nic dziwnego. Kasza gryczana ma wyrazisty smak, jest pełnowartościowa, a przy tym bezglutenowa, co czyni ją ważnym składnikiem w diecie osób będących na dietach eliminacyjnych. Poznaj wszystkie zalety tego produktu.
Gryka - odmiany i właściwości
Pod pojęciem „kasza gryczana” kryje się wiele odmian tego produktu. Część z nich jest znana od dawna, a inne dopiero od pewnego czasu figurują w oficjalnym spisie. Najpopularniejsza jest gryka zwyczajna, czyli hreczka. Wyrabia się z niej kaszę, mąkę, chleby i pieczywo. W Polsce najpopularniejsze są uprawy gryki:
- oranty,
- emki,
- pandy,
- hruszowskiej.
Okazuje się, że każda z nich ma odmienne wymagania co do nasłonecznienia terenu i jakości gleby. Rolnicy cenią grykę nie tylko jako źródło dochodu, ale też jako sposób na ochronę pola przed chwastami czy szkodnikami. Z perspektywy kupujących gryka to smaczny i cenny składnik codziennego menu.
Gryka zwyczajna
Z gryki zwyczajnej powstaje kasza i pieczywo bezglutenowe. Nadaje się także do przetwarzania, ze zmielonych ziaren pozyskuje się mąkę gryczaną do produkcji placków, naleśników, a nawet makaronów. Jest wykorzystywana jako element paszy zwierzęcej.
Gryka ekspandowana - wygodna forma podania
W formie przekąski i dodatku do deserów gryka ekspandowana sprawdza się perfekcyjnie. Taka metoda przetwarzania gryki (poddawanie ziaren działaniu gorącej pary) powoduje, że zachowuje ona wszystkie swoje właściwości i ciekawie smakuje.
Azjatycka gryka - pochodzenie gryki
Gryka pochodzi z Azji. Szacuje się, że była uprawiana w rejonie Indii już od około 2000 lat p.n.e. Stamtąd szybko trafiła do jadłospisu Chińczyków, Japończyków i Koreańczyków. Około XIV wieku pojawiła się na stołach Europejczyków, przywożona ze wschodu przez najeźdźców tatarskich i mongolskich.
Kasza gryczana
Kasza gryczana to element tradycyjnej kuchni polskiej. Od pewnego czasu wraca do łask – znane są przepisy nie tylko na dania wytrawne, ale też desery czy śniadania z jej udziałem. Do ich przygotowania można wykorzystać samą kaszę lub mieszanki, np. owsiano-jaglano-gryczane od Helpy.
Jak rośnie gryka?
Gryka rośnie najlepiej w klimacie umiarkowanym. W Polsce najlepsze warunki do osiągania dużych plonów mają rolnicy z rejonów wschodnich. Ich wysokość zależy m.in. od temperatury i wilgotności gleby. Zaleca się, aby wysiewanie wynosiło około 80 kg na jeden hektar pola. Okres zbioru jest różny – trzeba indywidualnie obrabiać każdą uprawę, obserwując, jak wyglądają plony gryki.
Kasza gryczana ekologiczna
Wiele polskich upraw to uprawy ekologiczne. Pozyskiwana z nich gryka przeznaczona do produkcji kaszy gryczanej jest pełnowartościowa i pozbawiona pozostałości środków ochrony roślin, w tym szkodliwego dla człowieka glifosatu. Ważny jest nie tylko sam produkt wyjściowy, ale też sposób jego przygotowania. W Helpa nie stosuje się dodatku cukru, barwników czy konserwantów, a kaszki powstają z nisko przetworzonych zbóż pochodzących z lokalnych upraw ekologicznych. Ekologiczną kaszę kupicie tylko ze znakiem jakości ekologicznej – „zielonym listkiem”.
Kasza gryczana - właściwości
Kasza gryczana ma wiele cennych właściwości. Zalicza się do nich:
- aminokwasy egzogenne, głównie lizynę, która wpływa na budowę białek,
- wysoce przyswajalne białko,
- dużą dawkę błonnika pokarmowego, który obniża poziom cholesterolu,
- witaminy z grupy B, sole mineralne, żelazo, jod, cynk,
- rutyna, która wzmacnia naczynia krwionośne,
Kasza gryczana a gluten
Kasza gryczana jest pozbawiona glutenu. Mogą ją wszyscy, którzy ze względów zdrowotnych są na diecie bezglutenowej. Produkty z gryki pozbawione glutenu oznaczone są znakiem żywności bezglutenowej – „przekreślonym kłosem”.
Kasza gryczana - wartości odżywcze
To lekkostrawne danie, które często spożywają osoby na diecie redukcyjnej. Szacuje się, że w 100 gramach ugotowanej kaszy jest tylko niecałe 100 kcal! Za to taka porcja bogata jest w białka, zdrowe tłuszcze, węglowodany (około 20 gramów), błonnik, minerały, witaminy.
Kasza gryczana - skład
Najlepsza kasza gryczana to taka, która nie posiada żadnych dodatków, wzmacniaczy czy ulepszaczy. Jej smak możesz podkręcać sam, korzystając z ziół, warzyw, owoców, w tym również liofilizowanych w proszku od Helpa.
Kasza gryczana a węglowodany
W porcji 100 gram kaszy gryczanej jest około 12 gramów węglowodanów, z czego około 4,5 grama stanowią cukry proste.
Ile kalorii ma kasza gryczana?
W porcji 100 gram jest około 92 kalorii (podane dane dotyczą samej kaszy bez dodatków).
Kasza gryczana a witaminy
Kasza gryczana zawiera wiele witamin. W jej składzie znajdziesz m.in. witaminy z grupy B, witaminę C, ryboflawinę, tiaminę, kwas foliowy, witaminę A.
Kasza gryczana - rodzaje
Kasza gryczana dostępna jest w różnych wersjach. Najpopularniejsza jest kasza prażona (krakowska) i nieprażona, czyli biała. Możesz ją kupić w formie całej, drobnej lub łamanej.
Kasza gryczana prażona
Prażenie kaszy pozbawia ją części właściwości antyoksydacyjnych, wynagradza to natomiast ładnym brązowym kolorem i wybornym smakiem.
Kasza gryczana biała nieprażona
Zwolennicy kaszy białej zwracają uwagę na to, że jest niskoprzetworzona. Jej smak jest też zupełnie odmienny od kaszy prażonej - niektórym bardziej przypada do gustu.
Jak ugotować kaszę gryczaną?
Kaszę gryczaną możesz ugotować na sypko lub w formie „klejącej”. Aby uzyskać oddzielne suche ziarenka, gotuj kaszę w proporcjach: 1 szklanka kaszy na 2 szklanki wody. Odmierzoną porcję wrzucaj do gotującej się wody na około 15 minut. Ważne, by wybierać kasze bez foliowych woreczków do gotowania - unikamy w ten sposób niepotrzebnego plastiku przy przygotowywaniu potrawy.
Kasza gryczana - dieta
Ze względu na niewielką wartość energetyczną, kasza gryczana jest cenionym składnikiem diet redukcyjnych.
Kasza gryczana dla niemowlaka
Kasza gryczana jest odpowiednia dla najmłodszych. Mogą ją spożywać dzieci od momentu rozszerzania diety, czyli te, które ukończyły 6 miesięcy.
Kasza gryczana dla dzieci starszych
Pełnowartościowej kaszy gryczanej nie powinno zabraknąć w menu starszaka. Podobnie jak reszta rodziny potrzebuje on witamin i białka roślinnego, których źródłem jest przetworzona gryka.
Kasza gryczana a karmienie piersią
Mamy karmiące piersią potrzebują szczególnie dużo witamin i minerałów. Szacuje się, że ich dieta powinna być bogatsza nawet o 1000 kcal dziennie. Cennym źródłem pożywienia są wtedy produkty zbożowe, które dostarczają węglowodanów złożonych. Jednym z nich jest oczywiście kasza gryczana.
Warto wybierać kasze ekologiczne, które w przeciwieństwie do większości dostępnych na rynku produktów nie zawierają w składzie szkodliwych pozostałości środków ochrony roślin.
W Helpie grykę znajdziesz w następujących produktach: